Liburutegiak eta artxiboak elkarlanean

Unibertsoko jakinduria osoa!

Marteko Unibertsitateko liburutegian, Unibertso osoko jakinduria biltzen da. Eta diska bi baino ez ditu.

Tira, oraindik ez gara Futuraman agertzen den egoera horretara heldu, baina nabarmena da horretarako ageri den joera. Jakinduria agian ez, baina informazioa bai ari dela formatu digitaletara egokitzen. Eta bizkor, gainera. Horren ondorio modura zer dugu? Ba, agian orain arte nahiko finko agertzen ziren marrak itxuragabetzen hasi direla eta instituzioak ikusten ari direla beraien jarduerak zerbitzuen arabera berrantolatu behar dituztela.

Informazio digitalizatu horren ikuspegitik, zeintzuk lirateke funtziorik nagusienak? Bi motatakoak nabarienak; alde batetik babesarena (preserbazio kontuak) eta bestetik zabaltzearena (babestuta dagoen hori erabiltzaileei jakinaraztearena). Eta funtzio hauetatik zeintzuk dagozkie artxiboei eta zeintzuk liburutegiei? Horra lehen argiago zeuden marra horien itxuragabetze hori. Zergatik ez ote dute zer esanik izan beharko artxiboek erabiltzaile 'arrunta'ri (ikerketa lanetan profesionalki murgildu ez den hori) informazioa erakusteko orduan? Zergatik ez liburutegiek esparru lokalean sortzen den informazioaren zaintza lanetan?

Lar zehaztu gabeko eremu horri konponbideak eta asmoak zabaltzeko asmoarekin arlo bietako profesionalak batu zituen ALDEEk urtarrilaren 15ean Indarrak batzen. Artxibo eta liburutegiak elkarlanean herritarren zerbitzura izeneko jardunaldian.

Irudiaren jatorria: @MSNdokutalde

Ideien elkar trukatzea errazago ahalbidetzen zuen mahai inguru baten modura antolatu zen jardunaldia Euskadiko Artxibo Historikoan (to bideo promozionala) profesional hauekin (mahaian eskumatik ezkerrera jesarrita zeuden hurrenkeran): Glòria Pérez Salmerón (@GPSalmeron), Pedro Penteado (@ppenteado) Eugenio López de Quintana (elkarrizketa batean) moderatzaile lanetan, Julio Cerdá Díaz eta Ciro Llueca (@cirollueca).

Hainbat ideien artetik: zerbitzuak (eta elkarlana, horretara bagagozkio) arautu beharraren premia (@GPSalmeron), elkarlana prestatzerakoan ematen diren etapak eta formakuntzan eman beharreko irekiera (@ppenteado), zerbitzuak emango diren lurralde eta erabiltzaileei egokitu beharra gardentasunetik abiaturik beti ere (Julio Cerdá) eta elkarlanetik haratago zerbitzuen fusiora joteko beharra (@cirollueca).

Itaun polemikorik ere izan zen, baina bertan esandakoak hobeto batu ditu Txetxu Barandiaranek bere blogean.

Jardunbide egokiak sareko liburutegietan

Pasadan eguenean, eta Liburu Zerbitzuak antolatuta, sareko liburutegietan egiten diren jardunbide egokiak ezagutu eta elkarbanatzeko aukera izan genuen. Joan ezin zenutenontzat hona laburpen eta ondorio antzeko batzuk.

Jardunaldia eurOPA jauregian antolatu zen

Ziortza Onaindiak hasi zuen jardunaldia Iurretako liburutegian (@Iurretabiblio) antolatzen dituzten ekimenak azalduz. Liburutegia topagune bezala aurkezteko zuzenduriko plangintza batean, ekimenak gertukoak eta parte-hartzaileak izan daitezen nahi da. Webgunean aurkezten duten zerrenda ikustea baino ez dago zorabiatzen hasteko. Agian aipagarrienak "Azalerako ipuinak" (asteroko saioak hilabeteak baino ez dituzten haurrentzako ukimena eta beste zentzumenen bitartez liburutegia giro xamur modura barneratu dezaten), hizkuntzen mintza-praktika taldeak (geroago Eibarretik ere azaldu zizkigunak) "Making!" (komiki digitalak sortzeko tailerrak) eta "Iurreta ezagutu" kanpaina nahiko sakabanatuta dagoen herria ezagutzeko. Baina beste hainbat proiektu ere bazeuden; "Bularretik mintzora" programa Galtzagorrirekin elkarkidetzan, Irakurketa klubak ikastetxeekin hitzartuta,

Galtzagorritik bultzatutako proiektu arrakastatsuak

liburu-markagailu lehiaketa edo gelako bibliotekak kudeatzea. Parte hartzearen datuak ere eman zituen (proiektuetan sartzerakoan askori ahaztu egiten zaigun kontua eta oso garrantzitsua dena) eta, antza denez, milla erabiltzailetik gora mugitzen dute ekimenok hilero. Ikaratzekoa.

Hurrengo txanda Eva Alberdirentzat (@evaalberdi) Eibarko liburutegitik. Liburutegiaren bilakaerari buruz hitzegin zigun, zelan aspaldian gaueko ordutegiaz ere irekitzen zenez, irakurtzeko eta liburuak hartzeko tokiaz aparte, auto-ikasketarako esparrutzat ere hartzen zela liburutegia. Egun, bizian zehar ikasten jarraitzeko aukerari eta UNESCOk 1994. urtean argitaraturiko manifestoaren (gazt.) zentzuari jarraituz, liburutegia auto-ikasketa prozesuaren lorbide izatera hel daiten asmoa proposatu zuen. Hori dela eta Autodidakta: dena jakiteko ilusioa webgunea sortu dute, non norbanako ikasketa baliabideak azaltzen diren. Autoikaskuntzatik aparte, beste hainbat proiektu aurkeztu zituen, lehen aipatutako atzerriko hizkuntzen mintza-praktika tailerrak (dinamizatzaileak Unibertsitatearekin hitzarmen baten bitartez lortuta), oinarrizko informatikako kurtsoak eta umeentzako IKT tailerrak. Azken proiektu bi hauek erabiltzaileen beharrei adira sortu dira bereziki. Lana aurkitzeko baliabideen bila zetozenek informatika kontuetan zuten eskarmentu gutxia ikusirik kurtsoak egitea pentsatu zuten eta bestetik asteburuetan pilatzen zitzaizkien umeek probetxuzko zeozer ikas zezaten antolatu zuten IKT tailerrak. Azpimarratzekoa, autoikasketa proiektuan ezin izan zutela diru-laguntzen esleipenetara aurkeztu edukazio sailean ez ei dalako liburutegiaren papera alor horretan aintzakotzat hartzen.

Eibar liburutegiko aurkezpena

Hurrengoa Gotzone Butron, Abusuko liburutegikoa (@arrigo_biblio). Liburutegia auzunearen (herriaren) elementu bateratzaile bezala aurkeztu zigun. Horretarako auzoko guztion inplikazioa bilatu egin behar eta horren asmoaz sare bat sortu dute Abusu sarean izenarekin. Sare hori bost ildo edo proiektutan garatu dute: "Bidelagunak" (umeak eskolara heltzeko bideak ziurtatuz) "Ikasten ari naiz" (helduak, umeentzako eredu bezala joka dezaten) "Puntu beltzen abisuak" (elkarkidetzan sustatutako hirigintza garatzeko) eta "Kultur Astea" (non liburutegiaren ideiatik gertuago ditugun ekimenak lantzen diren; liburu-azoka, bookcrossing puntuak, irakurketa maratoiak...) Bai, kontuak ondo badaramatzazue bosgarren puntua falta da. Azkenengo ildoa "Auzo irakurle" deiturikoa da, ikastetxeekaz eta liburu-dendakaz batera bultzatuta. Bertan hainbat proiektuk dute kabida. Adibidez, "Neu ere irakurle" kanpaina, non auzoko pertsona esanguratsuenak erabili zitutzen irudi modura irakurketa ikusgarri bihurtzeko (kartelek zenbat irauten zuten hartu zuten arrakasta neurgailu modura. Eta, horren arabera, oso ondo joan zen antza, jendeak ez baitzuen kartelak kendu nahi eta) "Geu irakurle, zeu ere bai" argazki eta bideo lehiaketak ekarpen gitxi baina oso kalitatezkoak izan zuen. "Eutsi liburu bat" merkatari eta ostalaritzakoekin batera (erosketak egiterakoan liburuak dendetan hartu eta itzultzeko aukera ematen zuen). Irakurle irakurketa klub birtuala ikastetxearekin batera eskola 2.0 programan txertaturik eta "Bularretik mintzora" programa barruan anbulategian irakurtzeko errezetak emoteko kanpaina.

Abusu liburutegiko aurkezpena

Kafearen ostean heldu zen prezisamente kafeak hartzearen eta besteokaz erlazionatzearen defendatzailerik sutsuena, Muskiz liburutegiko Fernando Juarez (@ferjur), hain zuzen. Aurkezpenari oso izenburu arranditsua ipini bazion ere (Marketinga liburutegietan: gailu mugikorrak eta aukera sortzaileak), teknologia bultzatzen duenaz hitzegin zigun batez ere. Eta zer da bultzatzen duen hori? Ba gu geu eta geure asmoak. Urte hauetan informazio teknologietan emon den

Sare sozialak edonon, baita esnean ere

aurrerapenarekin liburuek euren nagusitasuna galdu dute informazio iturri modura. Liburutegietan zegoen lan egiteko modua zeharo aldatu da eta egoera horrek 'erreta' edo motibaziorik gabe zeuden liburuzainekin egin du talka. Dekretu bidezko motibazio antzeko bat bilatu nahi izan da helburuak lar argi izan barik. Internet, sare sozialak... edonon agertzen dira eta bertan egon beharreko larridura sortu da nahiz eta sarritan jakin ez zer eta zergatik egon nahi den. Horren aurrean Fernandok gauzak lasai hartzeko proposatu zigun, arnasa batu eta ingurura begiratu, elkarkidetzak bilatu eta liburutegik kanpo dauden jakinduriak batu, erratzeko beldurrik gabe.

Muskiz liburutegiko aurkezpena

Ostean, Ana Orcasitas, Turtzioz liburutegitik, teknologia berrietan murgiltzeko duten grina azaldu zigun, nahiz eta oso aurrekontu urria izan. Lehengo ikuspuntu kuantitabo hutsetik abiatuta (erabiltzaile eta mailegu zenbakiak baino etziran kontutan hartzen) oraingo ikuspegia zabaldu egin da eta teknologiek eskaintzen dituzten aukerak oratu egin behar, nahiz eta udal korporazioek sarritan oztopoak jarri.

Eta azkenik  Carme Fenoll (@CarmeFenoll) eta Àlex Hinojo (@Kippelboy) izan genituen Wikipediak eta liburutegiek Catalunyan duten elkarkidetzaz hitzegitera. GLAM proiektuak liburutegien, museoen etabarren wikipediarako ekarpenetan datzate. Horren inguruan hango liburutegiei formazioa eta horren inguruko proiektuetan parte hartzeko aukera eskaini zitzaien. Baita aukera baliatu ere, hainbat proiektu erakutsi bait ziguten. Adibidez herrien arteko lehiaketak

Wikipedian ezin da edonola gehitu informazioa
(irudiaren jatorria)

bakoitzaren monumentuen argazkiak igoteko Wiki Loves Monumentsera, Wikipedista egoiliarra (kontu hauetan oso ona den eta laguntzeko lortu duten hamazazpi urteko mutikoa) edo liburutegiko erabiltzaileak Wikipedista bilakatzeko antolatu dituzten kurtsoak eta mintegiak. Dena guzti hau, Wikik eta liburutegiek duten izaera guztiz kontrajarria baina, aldi berean, osagarrian oinarritzen da. Alde batetik, Wikipediak informazioa dakar ezin gehiagoan, baina liburuzainek erantsi liezaizkieken irizpideak faltan nabarmentzen dira. Gainera, liburutegien egoitzek sare fisikoa osotzen dute, egonkorra den sare bat. Bestetik, Wikipediak teknologi berriekiko ilusioa piztu liezaieke liburuzainei eta merituetan oinarritutako errolen garrantzia erakutsi. Proiektuetan bolondres parte hartzen da eta liburutegi bakoitzak berezkoa duen nortasuna ematen dio. Gerorako asmoen artean ISBN estekak liburutegietako katalogoetara bideratzea (egun Amazonera eta holangoetara egiten dute) eta alor zehatzetan bereziko diren liburutegi tematikoak sortzea.

Àlex eta Carmeren aurkezpena

Ondorioak: Ez da urrutira jo behar hainbat eta onak diren liburutegien ekimenak ezagutzeko. Gainera, aurrekontu oso eskasetik abiatutako jardunak ere eman ziren ezagutzera. Azken hauen giltza elkarkidetzan datza, inguruan eman daitezkeen aukerei eta erabiltzaileek erakusten duten beharrei so egin eta horiei heldu. Horra, adibidez, Eibarretik abiatu diren mintza-praktiken mintegiak edo haurrak eta teknologia tailerrak Unibertsitateko ikasleekin hitzarmen bidez lortuta, edo Abusu eta Igorretako liburutegiek herriko elkarteekin eta dendariekin eginiko proposamenak. Kontu hontan, adi  ikastetxeetako irakasle eta liburuzainen inplikazioarekin (eta horren bilaketan, noski) Abusuko irakurle klub birtuala eta Igorretako irakurketa klubak esaterako, horrela antolatu dira eta ikasketa-orduetan barne sartzen dira irakurketarekin zerikusia duten ekimenak. Hau da, liburutegia ez dela bakarrik gauzak antolatzen dituena baizik eta gauzak gertatu daitezen antolatzen duena ere.

Arrakasta izan duten ekimenak azaltzea ondo dagoela baina izan ez dutenak aurkeztea ere oso irakasgai ona dela. Azken finean, txikiago edo handiago, denok gaude herri-liburutegietako ingurunean eta ideiek oso alderdi antzekoak erakutsi ditzakete ondo edo txarte irteteko leku batean zein bestean. Benetan didaktikoa izan daiteke jakitea zerk egin duen huts hurrengoan saihesteko. Horretan ondo egon zen Abusuko Gotzone proiektu ezberdinak zergatik utzi ziren azaltzen.

Liburutegiek duten baliabiderik preziatuena beraietan jarduten duten profesionalak direla. Ezbairik gabe. Hogeita lau ordu baino gehiagoko egunik ote duten itauntzeraino heldu ginen han bildutakoak. Plangintza zehatz eta helmuga jakin batzuen ondorioek

Eskerrik asko zuen ekimenak azaltzera animatu zinetenoi eta jardunaldira hurbildutako guztioi berriro elkar ikusteko aukera emoteagatik!

(hala, banoa korrika adreilu hau burura bota deistezuen baino lehenago)

Irekiera eta elkartasuna erizpide LiburuTEKia jardunaldietan

Azaroaren 13 eta 14an LiburuTEKia jardunaldiak ospatu ziren Bizkaiko Foru Liburutegian.

Kultura-munduan teknologia berriak erabiltzeko gakoak ezagutarazteko helburuarekin burututako jardunaldi hauek, literaturara bideratuak zeuden batez ere (idazle, argitaratzaile eta blogariek hartu zuten parte bereziki) baina teknologia berriek arlo publikoan (liburutegietan, hain zuzen) izan(go) duten eraginaren berri ere eman nahi izan genuen Leioa eta Muskiz liburutegietatik.

Hemengo tabarrada honetan Leioako liburutegitik eginiko aurkezpena (postaren azpian ere ikusgai irakurraldia jasateko gai baldin bazarete) pixkat azaltzen saiatu naiz (Fernandorena Prezin daukazue).

Lehenik, teknologia berriei buruz hitz-egiterakoan, xehetasun pare bat. Batetik, berri izenondo hori gurekin urte dezente eta eguneroko bizian guztiz txertatuta ditugun teknologiei gehitzea, oso egokia ez den arroztasun puntu bat eranzten dietela (informazio eta komunikazio teknologiak bezala aipatzea, egokiago agian) eta bestetik, teknologia esterakoan, lanabesarekin soilik (programak, protokoloak, zerbitzuak...) itsutzeko arriskua dagoela, berez, pertsonengan eragiten duten esperientzia delarik gehien arduratu beharko ligukeena. Teknologi hauek eragin izan duten aldaketa hain sakonekoa eta errokoa izan da, non euskarriak ezik, irakurtzearen esperientzia bera ere aldatu egin duten. Liburutegiko erakusmahaia dugu sare sozialik indartsu eta eraginkorrena eta baieztapen honetatik abiatu beharko genuke ikuspegia eta informazio teknologi hauekiko jarrera. Internetek eta informazio teknologiek eskaintzen dizkigutena erabiltzaileei irakurketa erraztearren erabiliko ditugun medioak direla, ez helburua (alajaina! ;-)).

Tira, ba azalpenak azalpen, aurkezpenaren mamia bi puntu nagusiren inguruan hezurturik zetorren.

(cc-by-nc-nd Institut Cartogràphic de Catalunya)

Batetik, liburutegiek orain arte izan duten 'jagole' zentzu horretan zetzana. Informazioa euskarriz aldatzen doa eta biltegiak orain zerbitzarietan gauzatzen dira, sortzen den informazio guztia gordailu fisiko zein birtualetan jasoz. Antzinaroko Alexandriako liburutegiaren lekukoa, gaur egun, Internet Archive bezalako ekimenek hartu dute (ezagutza guztira sarbide unibertsala izateko misioa aldarrikatzen duelarik, Internet Archivek Alexandriako liburutegiarekin hitzartuta du bildutako informazioa era fisikoan partekatzeko, guneak gordetzen duten zerbitzariak itsasontziz bidaltzen dizkiola. Bitxikeri modura, bidalketa hautatik hortik atera zen webgune baten pisu fisikoaren datua (gazt.)). Alde horretatik liburutegiok ere badugu zeresanik inguruan sortu (eta sortzen) den informazioa errepositorietan batuz eta mantenduz. Horren adibide Europeana proiektua (gurean, Liburuklik-etik metatutako informazioaz baliatzen dena) nahiz eta momentuz ez oso argi izan zelan dabilen inbentua (gazt.).


Bestetik, irakurzaletasunaren sustapenean datzake (Trinkotzaindiak derrangukeen modura). Kontu hau hobeto argitzeko Galaxy Zoo webgunean gertatu zen kasuaz hitz egin genuen. Sloan teleskopio digitalak, irudiak ekoizten hasi zenean, ataka larri batean ipini zituen astronomoak milioitik gorako galaxien itxura eta tipologia zehaztu behar baitzituzten ondorio fidagarriak ateratzeko. Dirudienez, ordenagailuek ez omen dute tipologia hori behar bezala finkatzeko modurik eta arazo horri konponbidea aurkitu nahian jendearen laguntza eskatzea bururatu zitzaien. Martxan jarri zen lehenengo egunean orduko 70.000 sailkapen baino gehiago (ing.) heldu zitzaien eta hain izan zan arrakastatsua (eta datuak fidagarriak, ez deigun ahaztu zergatik jarri zen martxan) ezen egun laugarren bertsioan dabiltzezela Hubble teleskopioaren irudiak aztertzen.

Izarrak dauden tokian liburuak jarriz ulergarriagoa litzateke digresioa. Egon badaude irakuketetara zuzendutako sare sozialen guneak erabiltzaileek liburuen bildumak eta irakurketen gomendioak eman ditzaten (inguruan badugu 111 akademia eta liburutegi munduan ezagunena agian LibraryThing litzateke, hain maitea dugun Z39.50 protokoloa erabiltzen duelako). Baina, argitaratzeko erreztasunak direla medio, irakurtzeko asko (inoiz ez gehiegi) ematen denez argitara eta, gainera, gomendatzeko autoritatearen irudia oso ezbaian jarrita dagoenez, oso zaila suertatu liteke gustuko (edo, gutxienez, gustatzeko aukera luketen) liburuak aurkitzea. Sare horietatik erabiltzaile gehien dituen (10 milioi erabiltzaile baino gehiago) Goodreadseko Otis Chandlerek esan zuenez, lehen, egilearen ardurarik nagusiena argitaratua izatearena baldin bazen, oraingoan 'aurkitua' izatea litzatekela.

Ez dut berriro iraungipen datatik kanpo libururik itzuliko

Ordun, zer? Dauden sareetara gehitu, berririk sortu? Begiradatxo bat Donostiako liburutegien proposamena non katalogotik bertotik abiatzen duten liburuen aurkikuntzarako bidea irakurketei izartxoak eta komentarioak jartzeko aukera gehituz. Arazo pare bat agerian, erabiltzaileen aldetik parte-hartze faltarena (ezin komentariodun libururik aurkitu zaila izaten delako horrelako ekimen bat hasieratik berez joateko moduan beharko luken erabiltzaile kopuru kritiko ba lortzea. Liburuen inguruko iritziak eta balorazioak haien gaineko elkarrizketak suspertuz katalogoan, liburuzainon betebehar berri bat?)  eta beste arazoa anonimotasunaren kontua. Liburutegiok ezin dugu maileguen erregistroa eraman konfidentzialtasun kontuak direla eta (tira, Seven pelikulan izan ezik) (Library Awareness Program eta holakoei buruzko informazio gehiago) ta horrek ez du konponbide errazik irakurleak bere irakurketa-zerrenda martxan jarriko balu katalogoan izena emanda sartzerakoan. Dena dela, nire ustez hortik joan beharko luke ixtorioa.

Katalogo kontu hauetatik kanpo, liburutegiek egin duten hainbat ekimenen berri ere eman zen (teknologiak zirenez hizpide, irakurle klubak, bularretik mintzora eta bezalako ekimenak aparte itzi ziran, nahiz eta eredugarriak izan eta euren oihartzun teknologikoa izan Interneten isladatzen direnean). Besteak beste Abusuko liburutegiko Irakurle klubarena, literatur foroarena ('he venido a hablar de mi foro' momentua, parkatuko didazue) edo Muskizeko errealitatetik gaindiko esperimentua Somorrostroko batailarekin. Denek sare sozialak eta teknologiek ematen dituzten aukerak aprobetxatzen dutenak.

Baina, hasieran esan bezala, ez gaitezen alde tekniko hutsean geratu eta goazen alde praktikora. Zer proposatu zen guzti honen ondorio bezala? Ba gainean ditugun erronkei aurre egiteko, liburutegien partetik, garrantzitsu izan beharko luketela  ikuspuntu bi gutxienez:

IREKIERA, teknologi aldetik zein jarrera partetik. Egun, Facebook, Twitter eta holako sareak badaude ere, jakiteko bost-hamar urte barru zer agertu daiteken. Sortzen den (dugun) informazioa plataformetatik kanpo sortua behar litzateke, estandarretan oinarritua (W3C partzuergoa Interneten eta IDPF foroa (ePub) argitaratzekoan) eta partekatzeko erreztasunak emango lukeena, gerora ere baliagarria ere gerta litekeena.

ELKARTASUNA, erabiltzaile, sortzaile eta kudeatzaile edo bitartekarien arteko mugak hainbeste desitxuratu dira argitaratzeko erreztasunak direla eta, non irakurketa prozesuan parte hartzen duten beste eragileekin harremanak estutzea oso komenigarria litzateken.

En fin, ba hori izan zen dena. Hemen aurkezpena:

Teknologia berriak liburutegien ikuspuntutik from Ibon Idoiaga Basaras

Berrikuntzari buruz

Gogoratuko duzuenez, asteartean Liburu Zerbitzutik izan genuen deialdia oso bisitagarria den Eutokiara (ikustekoa zer prestatu daiteken lau kutxa, hiru pilota ta kartoi batzukin) David Maniegarekin (@dmaniega Twitterren jarraitu nahi bazenute) berrikuntzari buruz hitzegiteko.

Zati oso ezberdin bi izan zituen solasaldiak. Hasierakoan, Maniegak etzuen gupidarik erakutsi entzulegoa partehartzearazteko ekinean. Hainbat galdera bota zituen; ea berrikuntza zertan datzan, ea sormena eta berrikuntza gauza bera ote diren, ea berrikuntza erakundeetara zelan islada daiteken...

Bigarren zatian, gezurrezko euroak inbertitzeko garaia heldu zitzaigun. Bosnakako taldetan banatuta, proiektu berritzaileren bat aurkeztu eta besteenak inbertsio modura balioetsi behar genituen. Gazteek beraiek, liburutegiko laguntzarekin baina era autonomoan guneak kudeatu zezaten programa eta liburutegiak liburuen erosketan aholkulari/bitartekari bezala aurkezteko programa izan ziren joko honen bi ideiarik baloratuenak (zorionak ideiok aurkeztu zituztenei)

Baina ixtorio hauetaz aparte, mamitsuena Maniegaren azalpenetan zetzan. Jarrera litzateke hitz-gakoa, alde batetik saiatuak izateko (proaktiboak) baina bestetik baita norberekerira (indibidualismora) izan genezaken joera ekiditzeko. Erakundeetan berrikuntza zelan kudeatu azaltzeko, Josh Bernoffen POST metodora jo zuen (ingelesezko akronimo bat non Pertsonak, Objektiboak, eStratejiak eta Teknologia biltzen diren) bertan deigarriena pertsonen lehentasuna suertatzen delarik.

Berritzeak, beraz, pertsonengan izan beharko lukela jomuga. Garrantzia proiektua aurrera eramango dutenen pertsonengan zein proiektu horren ondorioetaz probetxatuko dutenengan, hau da, liburuzainengan eta erabiltzaileengan.

Argazki gehiago (eta hobeagoak, dena esan behar) Zaldibarko Facebook albuman

Liburutegien etorkizuna epe laburrean

Joan den martxoaren 24an eta 25ean ALDEE elkartean izandako ikastaroan egon ginen. Ikastaro interesgarri , atsegin eta mamitsua izan zen. Erreminta eta baliabide asko ikusi genituen, eta baita lana egiteko aukera berriak eta ezberdinak ere; baina agian garrantzitsuena bertan trasmititu zen filosofia izan zen. Modu apalean hona ekartzen saiatuko gara, eta zuen ekarpenak biziki eskertuko ditugu:

• Aldaketa garaia:

Industria garaitik informazio garaira pasa gara, honek esan nahi duen guztiarekin. Lehen jerarkia bertikala zen, goi karguek zuten indar gehiena eta txikiek ezer gutxi egin zezaketen. Gaur egun, ordea, jerarkia horizontala da,  2.0 teknologiak erabiltzeko denak aukera berdinak ditugu. Eta denok ditugu gauzak kontatzeko, nahiz eta askotan hala ez iruditu. Gizartea aldatzen ari den heinean, liburutegiak ere bai, ezinbestez.

• Guardianes Vs Facilitadores

Orain dela gutxi arte erabiltzaileek liburutegira etorri behar zuten informazioa lortzeko: entziklopedia kontsultatzeko, aldizkariren bat ikusteko... Gaur egun, informazioren bat aurkitu nahi duen ia gehiengoak Google-era jotzen du zuzenean, ez du liburutegia baliagarri ikusten. Zertarako liburutegia, nahi dudana interneten baldin badago?

Informazioa kontsumitzeko era aldatu da: jendeak gero eta gehiago bat-bateko informazioa, edozein tokitan, edozein unean izatea eskatzen du; informazioa lortzeko balio duten gailu mugikorrak ugaritu dira. Liburutegiak eskari honi ere erantzuna eman beharko dio epe labur batean, erabiltzailea dabilen lekuetan egonez.

Era berean, jerarkia horizontal hau dela eta, inoiz baino informazio gehiago sortzen da, eta ondorioz gero eta zailagoa da sarean kriba egitea. Hor liburuzainok lan  handia dugu egiteko: liburutegiak informazioa lortzea erraztu behar die erabiltzaileei, interesatzen zaien hori aurkitzeko bideak markatuz.

• Teknologia bai, baina batez ere jarrera

Aldaketak bi modura ikus daitezke: mehatxu bezala edo aukera bezala. Zer esanik ez, profesionalak garen heinean aldaketa garai hau aukeratzat hartu behar dugula. Tresna teknologikoei diegun beldurra galdu behar dugu. Arazoa ez da nola egin dezaket hau? Baizik, zer egin dezaket? Ez da ezagutza informatiko askorik behar erreminta berri hauek erabiltzeko, aukera berriak ikustea da garrantzitsuena.

Honen harira, hona hemen hantxe entzun genituen bi esaldi grafiko:

- Jarrera abdominalak bezala, landu beharreko kontua da.

- Antzarak bezala izan behar dugu, lana elkar banatzen eta lanean elkar laguntzen

• Denbora galdu? Nork? Nola?

Denbora galtze kontzeptua birplanteatzeko unea da. Aukera berriak ikusi ahal izateko, ezinbestekoa da teknologia berriekin “jolastea” eta orain arteko ohiturak pixkat behintzat aldatzea. Agian eguneroko lanean egiten dugun zerbait bolada batez albo batera utz dezakegu, interneten denbora galtzen hasteko. Ziur, laster ohartuko gara galdutako denbora hori denbora irabazia dela.

Hauek dira era xumean web sozialaren hiru lege:

        - Balio badu, zaharra mantendu

        - Gainontzekoena begiratu, entzun, konplizitateak sortu eta kopiatu

        - Berria gaineratu

Gure esku dago, beraz, liburutegiak atzean ez gelditzea eta egungo gizartera egokitzea.

Agian ikastaroa urrian Bilbon errepikatuko dute. Hala bada, guztioi bertara joateko gonbidapena luzatzen dizuegu, benetan merezi du eta.

KZliburutegiarekin proiektuei buruzko bilera (IV)

Lankideok:

Otsailaren 17an, Gasteizen, formakuntza ikastaroetan jasotako ikaspenen bitartez, edo hauei esker, gure biblioteketan martxan jarritako edota behintzat martxan jartzeko asmoa geneukan hainbat idea eta proiektu aurkezteko aukera izen genuen.

Zenbaitek, ostera, bertaratzerik eduki ez genuen arren geure biblioteketan bai daukagula hainbat ideia aurrera eramateko.

Zer esanik ez dago lerrotxu hauen bitartez zaila egiten dela buruan darabiltzagun asmo guztiak azaltzea, edo behar bezain ondo azaltzea behintzat.

Hemen ere ez gara luzatuko eta gure blogean egitasmoaren berri emateko burututako sarrera txertatzen dugu.

ERANDIOKO EGITASMOA

Eskerrik asko

Jokin

KZliburutegiarekin proiektuei buruzko bilera (III)

Aurreko mezuan Jokinek eskatzen zuen bezala Arrasateko Udal Bibliotekatik egin genuen aurkezpena zintzilikatu dugu. Eskematikoki azaldu ditugu erabilitako tresnak.

Open publication - Free publishing - More web orria

Guk egindakoa norbaitentzat lagungarri izango delakoan...

Adela Bikandi
abikandi@arrasate-mondragon.net